YGS/LYS Tercih Rehberi

2023'te başarını katlamak için yeni stratejileri takip et →

Evet uzun bir senenin sonuna gelmiş bulunuyoruz. Elbette herkes için yorucu bir dönem oldu. YGS çok önemliydi. LYS'ler de en az YGS kadar önemliydi. Peki, tercih dönemi de aynı şekilde yoğun çalışma ve araştırma ile mi geçecek?

Soruyu direkt cevaplayayım, evet. Şöyle bir düşünceye kapılmış olabilirsin, hemen herkes böyle düşünür, "LYS bitsin rahatım". Fakat öyle değil, LYS bitti, sonuçlar açıklandı ama sırada bir de tercih dönemi var. Bu dönemde gerçekten günde 3, 4 belki 5 saat araştırma yapmak zorundasın. İstediğin bölüm hangisi, hangi şehri, hangi üniversiteyi istiyorsun? Devlet üniversitesine mi Özel üniversiteye mi gitmelisin? Aklındaki üniversitenin artıları, eksileri neler? Orada okuyanlar ne diyor? bütün bunları araştırmalısın.


Bu yazıda tercihle ilgili detaylıca bilgilendirme yapıp tavsiyeler vereceğim.

I. Tercih Dönemi

1. Tercih Döneminde Çevrenin Etkisi

En başta ailen olmak üzere herkes sana bir şeyler diyecek. Yüksek puan yaptıysan mutlaka tıpa yönlendirenler olacaktır mesela :) Bunu konu komşu, akraba hatta o sürekli gittiğin kırtasiyeci abiden bile duyabilirsin. Tabi bu yönlendirme sadece tıpa değil, hukuktan tut en bilindik o halk arasında 'sözü geçen' meslekleri seçmeniz konusunda büyük ihtimalle baskıya maruz kalacaksınız. Senin demen gereken ise ben yeteri kadar araştırdım, şu bölümü okumak istiyorum. Altını çizelim, ben okumak istiyorum. Sonuçta 2 yıllık da olsa 4, 5 yıllık da olsa o bölümü sen okuyacak, o mesleği hayatın boyunca sen yapacaksın. Yanlış tercih yüzünden mutsuz olan çok insan var, buna dikkat etmelisin. Ama elbette çevrenden gelen tavsiyelere kulak da kapama; herkesin fikrini al, neden olabilir/olamaz onları düşün, onlarla fikir alışverişinde bulun, sonuçta onlar senden daha tecrübeli hayat konusunda.

2. Tercih Edilecek Bölümü Seçme

Bölümü seçerken o bölümü iyice araştırmalısın.Tam olarak nedir? Ne iş yaparlar? Nerede, hangi şartlarda çalışır, ne kadar kazanırlar? gibi konularda bilgi sahibi olmalısın ve o bölümle ilişkili diğer bölümleri de bu şekilde öğrenmelisin.

Bir de şu var, öğrencinin aklında iki, belki üç bölüm olabiliyor. Tercihte karışık sıralıyor, onun mesleğini ÖSYM seçiyor. Bana kalırsa bu, öğrenci için zor bir durum ama bu yaptığı da yanlış. Sabah akşam bunu düşünmelisin böyle bir durumdaysan (birkaç bölümün hepsine aynı mesafedeysen). Elbette bir ufak fark var ki o yüzden o bölümler farklı, hangisi seni daha çok çekiyor bunlara bakmalısın. Mesela işletme ile ekonomi arasında çok gidip gelir bazı eşit ağırlık öğrencileri, ekonomi biraz daha matematik içerir işletmeye göre. Bu, matematik seven için iyi, sevmeyen için ise kötü bir durum, böyle ufak detayları bilmeli ve sana mesleğini sorana eksiksiz anlatabilmelisin.



Üniversite Seçme 

Üniversite seçerken öncelikle o üniversitenin akademik kalitesine bakmalısın. Orada, düşündüğün bölümde eğitim veren hocaların akademik seviyesine, makalelerine, yurt içi ve yurt dışı başarılarına bakmalısın, evet bu araştırması zor bir şey ama üniversiteye girip ders almaya başladığında etkisini çokça hissedeceğin bir şey.

İkincil olarak da üniversitenin sosyal olanaklarına ve yerleşme olanaklarına(yurt ve üniversitenin konumu) bakmalısın. Sosyal olanaklar deyince ilk başta Öğrenci Kulüpleri gelir. O öğrencilerin sene içi aktivitelerini öğrenmelisin. Mezun görüşlerini de dikkate al mutlaka, bununla ilgili bir site paylaşacağım.

Son olarak, gidebiliyorsan o üniversiteyi ziyaret et ve mümkünse tanıtım gününde git. Bunun çok faydası oluyor. İmkanın yoksa da o kadar sorun değil, sadece internette bakarak bile gitmiş kadar bilgi sahibi olabilirsin. Son olarak, o üniversitenin eksileri neler onları öğren. Hiçbir üniversite kusursuz değildir, en azından ülkemizde. Bir örnek, Sabancı Üniversitesi'nin eğitimi çok iyidir, fakat kampüsü Tuzla'da, ulaşımı çok zor olan bir yerde.Bu yüzden bunları da öğrenmelisin, bunlarla ilgili olarak yine o vereceğim linkten bilgi sahibi olabileceksin.


 Vakıf / Devlet Üniversitesi: İlk olarak önemli bir şeye değinmek istiyorum. Vakıf üniversiteleri, devlet üniversiteleri kadar köklü ve tanınır olmadığı için çokça reklam yaparlar. Bu reklamlarda 'üniversite çok iyi' hissi verirler. Son zamanlarda benim de TV'de çok gördüğüm bir üniversite, isim vermeyeceğim fakat O ile başlıyor, üniversite eksiksiz gibi tanıtım yapıyor. Diyelim ki her olanağı var, ama ya yerleşimi? İstanbul'un en dışında, İzmit'e İstanbul'dan daha yakın diyebilirim. Mesela, Boğaziçi'nin bir hazırlık kampüsü aslında ana kampüsten baya uzak. Bir örnek daha, Nişantaşı Üniversitesi'ni duymuşsundur. Peki, aslında Nişantaşı'nda olmadığını biliyor muydun?

Burada söylemek istediğim 'Bu üniversiteleri tercih etmeyin.' değil.Tercihinde ne ben ne de başkası şunu yazma, şunu yaz diyebilir, o senin bileceğin iş. Benim söylemek istediğim, söylenenlerin doğruluğunu araştırdığın kadar söylenmeyenleri de öğrenmelisin. Yoksa, bu üniversitelerle bir sorunum yok, sadece örnek olsun diye söylüyorum :) [Ama verdiğim bilgiler gerçek]

Peki nedir bu üniversitelerin farkı, vakıf mı iyidir devlet mi? Bunun kararını sen vermelisin. Ben sana ikisinin de artılarından ve eksilerinden genel hatlarıyla bahsedeceğim. İyi bir sıralaman varsa Vakıf Üniversitesi'nden güzel bir burs kapabilirsin. Ailenin maddi durumu çok iyi değilse, bu gerçekten iyi bir haber. Dahası, birçok imkana sahip olabilirsin. Mesela vakıf üniversitelerinde neredeyse her şey gıcır gıcırdır. Laboratuardaki malzemeden binanın dış cephesine kadar her şey kalitelidir. Eksisine gelirsek de, sınıflarında öğrenciler arası seviye farkı vardır (Burslu / Paralı). Üniversitesine göre bu fark genişler veya daralır, bunun için ÖSYM sıralama farkı genel bir göstergedir. Ek olarak, bu iki tip öğrenci arasında geniş bir ekonomik fark vardır. Sen dolu otobüste okula gelirken, sınıf arkadaşın son model bir arabayla okula gelip gidiyor olabilir. Bunlar eksi veya artıdır demiyorum, senin fikrin, isteklerin ne yöndeyse ona göre değişir nasıl göreceğin.

Devlet Üniversitesi'nde öğrenci çok daha fazladır ve öğrenciler arasında seviye farkı pek yoktur. Elbette her bölümünün sıralaması aynı değildir ama fark vakıf üniversitelerine göre daha azdır. Burs almak zordur, alınsa bile burs ücretleri vakıf üniversitesine göre daha düşüktür. Yurtta bedava konaklama imkanını kazanabilen kişi çok azdır, vakıfta bu imkana erişmek daha kolaydır. Üniversite, genelde, köklüdür, bir adı, tarzı ve geleneği vardır. Eğitim seviyesi bellidir. Öğrencilerin ekonomik durumu arasında pek fark yoktur.

3. Tercih Yapma
Bu sene tercihler tercih merkezlerinde yapılamayacak, malesef. Herkes online tercih yapacak (ais.osym.gov.tr'den)

Tercih demişken, son olarak, tercih kılavuzunu iyice ama iyice karıştır. Artık elektronik kılavuz var, öyle olmasa yapraklarını yıprat diyecektim, bunu diyemiyorum ama anlatmak istediğimi anladın sen :)

Tercihi Ne zaman yapayım?

Aynı, sınavla kayıt olurken yaptığın gibi, ne ilk günde ne de son günde yap. Bana sorarsan, 11-12'si gayet iyi. Biraz gecikirse 14'üne kadar yaptırmış olmalısın tercihini.

II.Kaynak Siteler

Üniversiteli Anlatsın

Tercih Robotu

Üniversitelerin Başarı Sıralaması

Sen bunlarla yetinme, çok daha fazlasını kendin için araştır. Umarım istediğin bölüme girer, bir ömür boyu mutlu olursun. Zor bir maratondu, hak ettin sen her şeyi ;)


Aşağıdan sorularını sorabilirsin, elimden geldiğince yardımcı olurum. Fakat, sıralamam şu, burası tutar mı, şu bölüm mü bu mu, şeklinde soruları hem bilgi sahibi olmadığım için hem de seni yanıltmamak için cevaplamayacağım. İlgine teşekkürler. Kendine iyi bak.

2023'te hayatını minimum %30 daha iyi hale getir. Okumak için tıkla →